Blog 55 – Het brein geeft bij veel mensen onveranderlijk een negatief wereldbeeld. Het vult de vele onbekende terreinen razendsnel in met onbewuste en voorspelbare vooroordelen. Vandaar dat mensen onjuiste beelden van de grote kwesties hebben. Dat schrijft Hans Rosling in “Factfulness”. Ook Charles Groenhuijsen laat in zijn boek “Optimisten hebben de hele wereld” zien dat de feiten steeds minder voor zich spreken. Een bemoeilijkende factor is dat politici de laatste tijd zijn gaan spreken van linkse en rechtse feiten en patriottisme van een hogere orde achten.

Rosling komt met tien instincten over de kloof, negativiteit, lineariteit, angst, grootte, generalisatie, lot, één perspectief, zondebok en urgentie. Ook Groenhuijsen heeft tien punten: de goede oude maar betere nieuwe tijd, genieten van vooruitgang, zinvol werken, nieuwe technologie, minder grauw en meer vrolijk kijken, nieuwe economie, opmars van vrouwen, arbeid verloren of vernieuwd, basisinkomen en leve de wereld. Beide boeken zijn aanstekelijk, maar de lijstjes nog wat willekeurig afgestemd op het heilige getal tien. Geef mij maar het heilige getal zeventien.

Dat is niet zo gek. Beide auteurs ontlenen veel van hun informatie aan de in 2015 gemeten successen van de millennium doelstellingen. Zelfs goed geïnformeerd publiek blijkt bij de keuze of armoede, honger, ziekten, scholing, vervuiling en oorlogsslachtoffers de laatste vijftien jaar zijn toegenomen, gelijk gebleven of gehalveerd bijna nooit voor de laatste – juiste – optie te kiezen.

Ook de SDGs worden geconfronteerd met de verwarring tussen fictie en feiten in het menselijke brein. Geloofd wordt dat het aantal doden door misdaad toeneemt en verkeer afneemt; het is andersom. Gewaarschuwd wordt dat Nederland met energie-efficiëntie, hernieuwbare energie en CO2-reductie niet voorop moet lopen in Europa; terwijl de werkelijkheid is dat we in de staart zitten. Geklaagd wordt dat Nederland zoveel inwoners niet meer aankan, maar als je de Randstad als één stad ziet is het de meeste dunbevolkte en groenste ter wereld.

De twee boeken en de SDGs zijn er niet om de werkelijke problemen in een wolk van optimisme te verdoezelen. Ze zijn er wel om te benoemen wat goed gaat en waar nog een kloof te overbruggen is. Dat helpt om de juiste keuzen voor een positieve agenda te maken.

Foto: Free-Photos @ Pixabay.